8- Vize işleri (ABD özelinde)

 

Ben yine Avrupa'da uzun süre tıbbi amaçlı kalmadığım için ABD için yapılacak vize işlerini kısaca özetlemeye çalışacağım. 

Avrupa'nın aksine ABD'de göçmen olmayanlar için çok fazla sayıda vize sınıfı bulunuyor. Başvurduğunuz yere göre size farklı vize önerilerinde bulunabilirler.

B1/B2 en çok kullanılan, turistik amaçlarla da alınabilen vize. Bu vize sınıfı bildiğim kadarıyla biraz ya hep ya hiç mantığıyla çalışıyor. Yani ya hiç vermiyorlar ya da 10 senelik veriyorlar. Bu vizeyi aldığınızda bir girişte en fazla 6 ay kalmak kaydıyla çoklu giriş çıkış yapabiliyorsunuz 10 sene boyunca. Eğer 2-3 ay Observership yapacaksanız bu vizeyi kullanabilirsiniz. Çok fazla belge istenmiyor. Elçiliğin sitesinden Online olarak dolduracağınız birkaç form var, sonrasında da konsolosluğa görüşmeye gidip vizenizi alıyorsunuz. Tabii ki bu da gideceğiniz yere göre değişebilir. Yazışmalarda vize durumunu netleştirmenizi öneririm sonra sıkıntı yaşamamak adına. 

Teorik olarak B1/B2 vizesi ile 6 aya kadar Research yapmanız da mümkün. Ancak eğer resmi olarak Observer değil de Research pozisyonuna başvurduysanız genelde kurumlar sizden J sınıfı bir vize almanızı istiyor. Bu J vizesi (J1 ve J2 olarak ayrılıyor) 2 seneye kadar ABD'de kalmanıza izin veriyor. Zaten eğer 6 aydan uzun kalma planınız var ise B1/B2 yeterli olmayacaktır. Daha kısa kalacaksanız ve Research yapacaksanız da gittiğiniz kurum "B1/B2 olmaz J1 vizesi alman lazım" diyecektir büyük ihtimalle.

Burada dikkat edilmesi gereken "2 year rule" denen konsept. J vizeleri de kendi içerisinde bir çok bölüme ayrılıyor (Research Scholar, Research Trainee, Viziting Pyhsician... gibi). Bu vize grubuna sizin gideceğiniz pozisyona göre ABD'deki kurumunuz karar veriyor. Eğer maaş almayacaksanız, genelde Research Trainee denen pozisyonda gitmiş olacaksınız. Bu durumda aldığınız vizede "2 year rule dışındadır" ibaresi oluyor. Maaşlı pozisyonlar ise 2 yıl kuralına tabii olabiliyor. 2 year rule şu demek: Eğer vizenizin 2 sene kuralına tabiidir ibaresiyle çıkarsa siz ABD'de araştırmanızı tamamlayıp döndükten sonra 2 sene ABD'de uzun süreli bir vizeye başvuramıyorsunuz. Yani 2 sene boyunca tekrar uzun süreli bir pozisyon vizesi almanız mümkün olmuyor (Bunun da istisnaları varmış bazen bu başka bi yerden kabul alırsanız bu 2 yılı kaldırabiliyorlarmış). Bunun pratikte anlamı şu aslında siz eğer "Ben belki amerikada kalırım bilmiyorum bi gidip göreyim belki orada asistanlığa başvururum" diyorsanız bu işi iyi araştırmanız lazım. J vizeniz bittiğinde 2 yıl yeni vize alamama durumu olabilir. Bu yüzden vize işlerini konuşurken karşı tarafa bunu sorabilirsiniz "2 year rule var mı?" diye. 

J1 vizesinin B1/B2'ye göre avantajları ne derseniz: 

1- 2 seneye kadar kalmaya izin veriyor 

2- Bu vizeyi alırsanız Social Security Number (SSN) denen ve ABD'de çok önemli olan güvenlik numarasını alabiliyorsunuz. Özellikle uzun süre kalmayı düşünen, ya da sonra uzun vadede ABD planı yapmayı düşünen meslektaşlarım için önerim mümkün olduğunca erken almanız. İleride uzun vade ev kiralama, kredi kartı alma gibi durumlarda SSN olmasını istiyorlar. 

3- J1 vizesi biraz esneklik sağlayan bir vize. Diyelim ki sizin kurumunuz size 6 aylık araştırma yapacak vizesi verdi ama siz araştırmanızı uzatmak istediniz. Detaylarını bilmememe rağmen Türkiye'ye dönmek zorunda kalmadan ABD'de bu uzatma işini yapabileceğiniz söylüyorlar. Bu da yine 6 ay civarı araştırma düşünenler için avantaj sağlıyor. 

Vize durumu netleştikten sonra kabul aldığınız kurum size sponsor olduğunu belirten DS-2019 diye bir form yolluyor. Bu form 1 hafta filan içerisinde elinize geçiyor. Sonra siz yine konsolosluğun sayfasından form doldurup randevu alıp konsolosluğa gidiyorsunuz. 

Burada bir kaç dipnot ekleyeceğim:

1- Eğer halihazırda B1/B2 vizeniz varsa dahi onun üzerine J1 alabiliyorsunuz. 3-4 farklı ABD vizesinin aynı anda pasaportunuzda olması mümkün :) Hepsini de bitiş tarihini aşmadığınız sürece aktif olarak kullanabilirsiniz. Ancak bu durumda gümrükten giriş yaparken hangi vize ile girdiğinizi belirtmeniz gerekli! 1 senelik araştırma için girerken gümrükteki memur B1/B2 ile girişinizi yaparsa sıkıntı yaşarsınız. J1 ile gireceğinizi belirtmeniz gerekli. 

2- DS-2019 denen form epey önemli. Bunu genelde pasaportunuz ile birlikte taşıyın diyorlar. Saçma yerlerde karşınıza çıkabilir bu nedenle dikkatle korunması gereken bir belge.

3- B1/B2 ve J1 dışında da birçok vize sınıfı var. Özellikle asistanlığa başlayan arkadaşlar genelde farklı sınıf vizelere başvuruyorlar. Bu vize sınıflarına ve özelliklerine hem ben çok hakim değilim hem de konumuz asistanken gidip sonra geri gelmek olduğundan bunlara değinmedim.